ماسک با رویای نورالینک برای ادغام انسان و هوش مصنوعی به دنبال چیست؟
نورالینک چیست؟
ماسک میگوید پروژهی نورالینک در کوتاه مدت بهدنبال بازتوانی معلولان است؛ افرادی مانند نولاند آربا، جوان ۲۹ سالهای که ایمپلنتی از نورالینک دریافت کرده و چندی پیش در پخش زنده توانست با کمک آن، ماوس کامپیوتر را تنها با استفاده از قدرت ذهن خود روی صفحه حرکت دهد. این اقدامات قابل تقدیر است، اما تمام چیستی آن را توضیح نمیدهد.
نورالینک در سال ۲۰۱۶ راهاندازی شد و در سال ۲۰۱۹ فاش کرد که موفق به تولید رشتههای انعطافپذیری شده است که میتوانند به لطف رباتی شبیه چرخ خیاطی در مغز کاشته شوند. ایدهی مهندسان این است که این رشتهها سیگنالهای مغز فردی با ناتوانی جسمی را میخوانند و سپس دادهها را به گوشی یا کامپیوتر منتقل میکنند و بدین ترتیب بیمار قادر خواهد بود تنها با افکار خود و بدون نیاز به ضربه زدن، تایپ کردن یا حتی لمس صفحهنمایش وسیلهای را کنترل کند.
ایلان ماسک هدف نهاییاش را «دستیابی به همزیستی با هوش مصنوعی» بیان میکند. او میخواهد فناوری جدیدی توسعه دهد که به انسانها کمک کند مغزشان را با هوش مصنوعی ادغام کنند تا با پیچیدهتر شدن هوش مصنوعی، از قافلهی پیشرفت آن عقب نمانند. البته این چشمانداز خارقالعاده چیزی نیست که FDA مجوز آزمایش را به آن داده است. این نهاد فعلاً تنها مجوز بازتوانی معلولان را به نورالینک داده است.
چرا ماسک میخواهد مغز انسان را با هوش مصنوعی ادغام کند؟
نورالینک پاسخی به ترسی بزرگ است: تسخیر جهان توسط هوش مصنوعی. این ترس بهطور فزایندهای در میان رهبران فناوری و هوش مصنوعی گسترش یافته است. آنها نگراناند روزی ماشینهایی باهوشتر از خودمان بسازیم که توانایی فریب انسان را داشته باشند و در نهایت کنترل دنیا را از ما بگیرند.
سال گذشته بسیاری از این رهبران از جمله خود ایلان ماسک، نامهای سرگشاده امضا کردند که در آن خواستار توقف ششماههی توسعهی سیستمهای هوش مصنوعی قدرتمندتر از GPT-4، محصول انقلابی OpenAI شدند.
آنها در این نامه هشدار دادند که سیستمهای هوش مصنوعی که از هوش قابل رقابت با انسان بهره میبرند، میتوانند خطرات جدی برای جامعه و بشریت ایجاد کنند. در ادامه این سؤال مطرح شد که آیا باید ذهنهای غیرانسانی را آنقدر بیرویه توسعه دهیم که در نهایت از نظر تعداد و سطح هوشمندی بر ما پیشی بگیرند و جانشینمان شوند؟ آیا باید این راه را برویم و با خطر از دست دادن کنترل زمین دستوپنجه نرم کنیم؟ هنوز بحث بر سر پاسخها در جریان است.
اگرچه ماسک در نگرانی از خطر تمدنی در کنترل سیستمهای هوش مصنوعی تنها نیست، اما تفاوت او با دیگران در برنامهی عجیبش برای دفع خطر است. برنامه اساساً این است: سنگی را که نمیتوانی تکان بدهی، در سایهاش بنشین! ماسک دنیایی را پیشبینی کرده است که در آن سیستمهای هوش مصنوعی که میتوانند اطلاعات را با سرعت یک تریلیون بیت در ثانیه انتقال دهند، با دیدهی تمسخر یا ترحم به انسانهایی که میتوانند تنها با سرعت ۳۹ بیت در ثانیه ارتباط برقرار کنند، نگاه میکنند. ما برای چنین سیستمهایی کاملاً بیفایده به نظر میرسیم، مگر آنکه خودمان را همگام با آنها بالا بکشیم.
از نظر ماسک، بخش بزرگی از این همگامسازی، مربوط به توانایی تفکر و برقراری ارتباط با سرعت مدنظر هوش مصنوعی است. او در سال ۲۰۱۷ گفت: «ما با پهنای باند و سرعت ارتباط بین مغز انسان و نسخهی دیجیتالی آن مشکل داریم. یک رابط با پهنای باند بالا برای مغز چیزی است که دستیابی به همزیستی بین هوش انسان و ماشین را تسهیل میکند و شاید مشکل کنترل شدن ما از سوی هوش مصنوعی و بیمصرف بودن ما برای آن را حل کند.»
پس از گذشت ۷ سال، ماسک هنوز هم روی این ایدهی افزایش پهنای باند و سرعت خوانده شدن اطلاعات از مغز انسان اصرار دارد و آن را تبدیل به اصلیترین ایدهی نورالینک کرده است.
دستگاه تلهپاتی نورالینک یک ایمپلنت مغزی با ۱۰۲۴ الکترود ریز است که میتواند سیگنال را از نورونهای زیادی دریافت کند. هرچه الکترودهای بیشتری استفاده شود، نورونهای بیشتری وارد ارتباط شده و دادههای بیشتری دریافت میشود. از طرفی هرچه بتوان به نورونها نزدیکتر شد، نویز مسیر کاهش مییابد و دادههای دریافتی باکیفیتتر خواهند بود.
نگرانیهای اخلاقی در مورد کاشت ایمپلنتهای نورالینک در حیوانات
برخی از کارمندان نورالینک، ماجراهای دردناکی از خوکها و میمونهایی که در آزمایشهای این شرکت استفاده شدهاند تعریف میکنند و معتقدند که این حیوانات بهدلیل عجلهی شرکت و انجام جراحیهای تهاجمی دچار رنج و درد هستند و میزان مرگ و میر در آنها بیش از اعداد مورد انتظار برای چنین جراحیهایی است.
آنها میگویند ماسک بارها اعلام کرده که شرکت به زودی میخواهد آزمایشهای فاز انسانی را آغاز کند و به همین دلیل کارکنان را برای اخذ هرچه سریعتر تأییدیهی FDA تحت فشار گذاشته است.
در سال ۲۰۲۱، نورالینک در مغز ۲۵ خوک از ۶۰ خوک مورد جراحی خود، ایمپلنتهایی با اندازهی نامناسب کاشته بود و به همین دلیل بعداً تمام این خوکهای آسیبدیده را کشت. کارکنان شرکت به رویترز گفتند که اگر زمان بیشتری برای آماده شدن داشتند، میتوانستند از چنین اشتباهی جلوگیری کنند.
گزارشهای دامپزشکی نشان میدهد که میمونهای مورد آزمایش نورالینک نیز وضعیت بهتری نداشتهاند. در یک میمون، بخشی از دستگاه در حین کاشت در مغز دچار آسیب شد. میمون شروع به چنگ انداختن و تکان خوردن کرد تا در نهایت دستگاه از جای خود خارج و محل آن مملؤ از عفونت شد. میمون دیگری نیز دچار خونریزی مغزی شد؛ چرا که ایمپلنت قسمتهایی از قشر مغزش را پاره کرده بود. هر دو حیوان پس از مدتی کشته شدند.
اگر روش نورالینک موفقیتآمیز باشد چه؟
صرفنظر از دردسرها و خطرات متعاقب جراحی داوطلبان نورالینک، جامعه نگرانیهای اخلاقی بسیاری در مورد فناوری BCI و عواقب ناشی از فراگیر شدن آن دارد. اگر ایمپلنتهای با پهنای باند بالا که ماسک دربهدر به دنبالشان است واقعاً بتوانند امکان دسترسی به محتوای افکار و خیالان انسان را فراهم کنند، دنیا با معضلات و خطراتی عظیم روبهرو خواهد شد.
برخی از متخصصان اخلاق در عصبشناسی میگویند ظرفیت سوءاستفاده از این فناوری آنقدر زیاد است که قبل از فراگیر شدن آن، نیاز به قوانین حقوق بشری جدیدی داریم تا در برابر خطرات احتمالی از ما محافظت کنند.
یکی از جدیترین نگرانیهای کارشناسان این است که BCIها از جمله ایمپلنتهای نورالینک در برابر هک آسیبپذیر باشند. اگر یکی از رابطهایی به مغز شما وصل باشد مورد حملهی سایبری قرار گیرد، ممکن است هکر بتواند سیگنالهایی را که به مغزتان میرود تغییر دهد و با تغییر احساساتتان شما را مثلاً افسردهتر یا مطیعتر کند! متخصصان اخلاق در عصبشناسی از این حمله بهعنوان سرقت مغزی یاد میکنند. البته چنین رویدادی هنوز یک مفهوم فرضی محسوب میشود، اما به نظر نمیرسد که پیچیدگی تکنولوژیکی خاصی داشته باشد و حتی در مطالعاتی محتمل بودن رخداد آن نیز اثبات شده است.
در یک مطالعه، زنی مبتلا به صرع که BCI دریافت کرده بود، چنان همزیستی عمیقی با آن پیدا کرده بود که میگفت «این رابط تبدیل به من شده است». با ورشکستگی شرکت سازندهی این رابط، زن ناچار شد آن را از مغزش خارج کند، در حالی که با گریه میگفت: «امروز انگار خودم را گم کردهام!»
برخی میگویند ایلان ماسک با پروژههای جاهطلبانهی خود از قبیل خودروهای برقی خودران، موشکهای فضاپیما، تصاحب شبکهی اجتماعی تأثیرگذار و برنامهاش برای سکونت انسان در مریخ، درصدد کنترل دنیا و انسانها است. در این میان، نورالینک، شرکت تحقیقاتی مرموز او، خطرناکتر از بقیه جلوه میکند و اگر قرار بر کنترل انسان توسط ایلان ماسک باشد، نورالینک بیش از سایر پروژههای او پتانسیل این کار را دارد!
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)